De Woordenbank van de Nederlandse Dialecten (WND) is een initiatief van Variaties. Koepelorganisatie voor Dialecten en Oraal Erfgoed in Vlaanderen en werd ondersteund door subsidies van het Vlaamse Ministerie van Cultuur en de provinciale overheden van West-Vlaanderen, Zeeland, Vlaams-Brabant en Limburg. Het WND brengt in een digitale database de woorden en betekenissen bijeen die opgeslagen liggen in de regionale en lokale dialectwoordenboeken.
Sinds 2009 wordt, met wisselende activiteit, aan de Woordenbank gewerkt. De doelstelling van het project is het valoriseren van de lokale en regionale dialectwoordenboeken die door amateurlexicografen zijn samengesteld, door ze in een efficiënt doorzoekbare database onder te brengen. Met amateurlexicografie wordt bedoeld het maken van woordenboeken door dialectliefhebbers, in tegenstelling tot de geïnstitutionaliseerde (dialect)lexicografie voor het Nederlands aan het Instituut voor Nederlandse Taal (INT) in Leiden of het project Woordenboek van Vlaamse Dialecten van de Universiteit Gent. Zeer dikwijls zijn de amateurwoordenboeken het resultaat van jarenlange nauwkeurige observatie en noest verzamelwerk – alleen of in groep. Veel van die woordenboeken (meer bepaald de oudere) zijn overigens in de handel niet meer te krijgen (hoewel er een aantal herdrukt werden). Met de Woordenbank wordt de uitermate rijke schat aan gegevens over de oraal overgeleverde woordenschat zo toch samengebracht en aan het grote publiek ter beschikking gesteld.
De Woordenbank werkt in twee richtingen: men kan de betekenis van dialectwoorden opzoeken en men kan dialectwoorden opzoeken voor een bepaald fenomeen. Om de doorzoekbaarheid van de Woordenbank te verhogen worden alle trefwoorden ‘vernederlandst’, d.i. geschreven alsof ze in het Algemeen Nederlands bestonden. De dialectwoorden worden ook naar het AN vertaald. Vernederlandsen en vertalen is een werk van zeer lange adem en wordt vooral door vrijwilligers uitgevoerd.
Het project werd opgestart in 2009. Momenteel wordt de Woordenbank nog steeds aangevuld door vrijwilligers.
Veronique De Tier (Variaties) en vrijwilligers
Het project kwam tot stand met de steun van: De Vlaamse overheid en de provincies Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Vlaams-Brabant, Zeeland en Limburg.